Kanserli Hastalarda Beden Etkinliği: Dr. Cemil Bilir

Gerek bireysel alışkanlıklarımız, gerekse teknolojinin getirdikleri kolaylıklar sebebiyle hareketsiz bir yaşam biçimi tüm dünyada yaygınlaşmış olup dünya genelinde ölüme sebep olan risk faktörleri içerisinde hareketsiz bir yaşam biçimi 4.sıraya yerleşmiştir. Hareketsizliğin en büyük etkisi OBEZİTE (Şişmanlık) olarak karşımıza çıkar ve maalesef günümüzde tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya başlamıştır. Obezite, ölüm riskinde artışa yol açabilmektedir .

Obezite ile ilişkilendirilen hastalıklar;

  • Diyabet: Diyabet (şeker hastalığı) ile obezite arasında sıkı bir ilişki mevcut olup diyabet hastalarının yaklaşık %80?i obezdir. Gerek hastalık kontrolünü zorlaştırması gereksede mantaliteyi azaltması sebebiyle diyabet hastalarında da egzersiz ile kilo vermek hem diyabet hastalarının yaşamlarını uzatmakta hem de kan şekerin düzenlenmesine katkı sağlamaktadır .

  • Hipertansiyon: Obez hastaların yaklaşık yarısında hipertansiyon olup hipertansiyonda en önemli kardiyovasküler ölüm sebeplerinin başında gelmektedir. Düzenli egzersiz tansiyon kontrolünde çok önemli bir yere sahip olup egzersizle her verilen 1 kilogram tansiyonda 1mmHg düşme sağlamaktadır.

  • Dislipidemi: Obezite vücudumuzda zararlı yağların artışı (LDL, Trigliserid,Kolesterol) ve iyi yağların azalması (HDL) ile sonuçlanır ve egzersiz ile bu durum tersine çevrilebilir.

  • Kalp Hastalıkları: Obezite diyabet, hipertansiyon gibi kardiyovasküler ölüme yol açabilen durumlar dışında tek başına bile kalp krizi riski taşımaktadır. Vücut kütle indeksinde her 5 birimlik artış kalp krizi riskini yaklaşık %30 arttırmaktadır . Kalp krizi dışında kalp yetmezliği riski 2 kat daha fazla görülmektedir obez bireylerde. En sık görülen kalp ritim bozukluğu olan atriyal fibrilasyonda obez bireylerde %50 daha fazla görülmektedir.

  • Felç (İNME): Hareketsizlik ve obezite felç geçirmede önemli bir risk oluşturmaktadır. Felç geçirme riski obez bireylerde %25 daha fazla görülmektedir. Felç için önemli bir etken olan damar tıkanıklığı ve pıhtı atmasında yine hareketsiz yaşam tarzı olanlarda ve obezlerde çok daha fazla görülmektedir.

  • Karaciğer Hastalıkları: Obezite safra taşı oluşumu ve karaciğer yağlanması için en önemli risklerin başında gelmektedir.

  • Eklem Rahatsızlıkları: Eklem romatizması veya kireçlenmesi diyede bilinen osteoatrit için en önemli risk faktörlerinden biri obezitedir. Kiloya bağlı olarak diz eklemlerimizde yaklaşık 3 kat, ayak ve parmak eklemlerinde 1.5 kat osteoatrit gelişme riski mevcuttur obez bireylerde .

  • Enfeksiyon: İlginçtir ki obez hastalar daha fazla gribe yakalanmakta, hastane enfeksiyonları, cilt enfeksiyonları ve solunum sistemi enfeksiyonları daha fazla görülmektedir.

  • Kanser: Çağımızın vebası olan kanser ile obezite arasında da maalesef sıkı bir bağlantı vardır. Obezite sadece kanser riskinde artış yapmamakta kansere bağlı ölümler obez hastalarda daha fazla görülmektedir. Erkeklerde VKİ değerindeki her 5 birimlik artış özofagus (yemek borusu), tiroid, kolon ve böbrek kanserine bağlı ölümlerde yaklaşık %20-50 artış yapabilmektedir. Kadınlarda ise endometriyum, safra kesesi, özofagus ve böbrek kanserine bağlı ölümlerde %30-60 artış yapmaktadır. Obezite ile risk artışı olan kanser türleri ise endometriyum, safra kesesi, böbrek, karaciğer, kolon, serviks, tiroid, over, menopoz sonrası dönemde meme kanseri ve lösemi riskinde artış yapmaktadır .