Tanı Yöntemleri

Akciğer kanseri tanı ve evreleme testleri genellikle aynı anda yapılır. Aşağıdaki yöntemler tanı ve evreleme için kullanılır.

  • Fizik muayene ve medikal öykü: Genel sağlık durumunu kontrol etmek vücut muayenesidir. Hastanın geçmişi sigara içme, iş, hastalıklar, aldığı tedavileri de içeren öyküsü detaylıca alınır.

  • Laboratuvar testleri: Doku, kan, idrar veya diğer vücut örneklerinin test edilmesi sağlanır. Bu testler hastalığın teşhis edilmesine, tedavinin planlanmasına ve kontrol edilmesine ya da zaman içinde hastalığın izlenmesine yardımcı olur.

Şekil 1: Kanser Tanısında Görüntüleme Yöntemleri

  • Röntgen: Göğüs içindeki organ ve kemiklerin röntgeni çekilir. 

  • BT taraması (bilgisayarlı tomografi): Göğüs gibi vücudun içinde yer alan organların farklı açılardan çekilmiş bir dizi ayrıntılı resmini oluşturan yöntemdir. Organ resimleri, röntgen cihazına bağlı bir bilgisayar tarafından oluşturulur. Bazen organların ya da dokuların daha net görünmesine yardımcı olmak için damar içine enjekte edilebilir boya kullanılabilir. 

  • Balgam sitolojisi: Kanser hücrelerini kontrol etmek için balgam örneğinin (akciğerlerden toplanan mukus) bir mikroskop altında incelenmesidir.

  • Torasentez: İğne kullanarak göğsün iç kısmı ile akciğer arasındaki boşluktan sıvı alınır ve bu sıvı kanser hücrelerini araştırmak için mikroskop altında incelenir.

  • Biyopsi: Akciğer kanseri şüphesi varsa, biyopsi yapılır. Biyopsi için aşağıdaki yöntemler kullanılır.
    • İnce iğne aspirasyonu: İnce bir iğne kullanarak akciğerden doku veya sıvının çıkarılması işlemidir. Akciğerdeki anormal doku veya sıvının yerini belirlemek için BT taraması, ultrason veya başka bir görüntüleme prosedürü kullanılır. İğne ile örnek alınır ve kanser hücrelerini aramak için mikroskop altında incelenir.

    • Bronkoskopi: Trakea ve büyük hava yollarındaki anormallikleri görüntülemek için kullanılan bir yöntemdir. Görüntüleme için lensi ve ışığı olan ince, tüp benzeri bir alet olan bronkoskop burundan veya ağızdan trakea ve akciğerlere sokulur ve incelemek için örnek alınır. 

    • Torakoskopi: Göğüs içindeki organları kontrol etmek için yapılan cerrahi işlemdir. İki kaburga arasına bir kesik (kesik) yapılır ve görüntüleme için lensi ve ışığı olan ince, tüp benzeri bir alet olan torakoskop yerleştirilir ve incelemek için örnek alınır.

    • Mediastinoskopi: Akciğerler arasındaki organlara, dokulara ve lenf bezlerine bakmak için cerrahi bir yöntemdir. Göğüs kemiğinin en üstüne bir kesik (kesik) yapılır ve göğse bir mediastinoskop yerleştirilir ve incelemek için doku veya lenf nodu örnekleri alınır.

    • Moleküler test: Doku, kan veya başka vücut sıvısı örneğinde belirli genleri, proteinleri veya diğer molekülleri kontrol etmek için yapılan laboratuar testidir. Küçük hücreli dışı akciğer kanserinde meydana gelen belirli gen veya kromozom değişiklikleri moleküler testler ile kontrol edilir.

    • İmmünohistokimya: Doku örneğindeki bazı antijenleri kontrol etmek için antikorları kullanan bir testtir. Antikor, dokunun mikroskop altında ayrıştırılmasına neden olan bir radyoaktif maddeye veya boyaya bağlanır.